Το καλοκαίρι έφτασε, οι πανελλήνιες εξετάσεις τελείωσαν και ήρθε επιτέλους η στιγμή
να επιλέξουν οι μαθητές σε ποια σχολή και πόλη θα σπουδάσουν. Κάποιοι θα
επιλέξουν να φύγουν μακριά από την πόλη τους και την οικογένειά τους, σε μια άλλη
πόλη ή στο εξωτερικό ενώ κάποιοι άλλοι θα παραμείνουν στον τόπο τους. Τα
συναισθήματα είναι ευχάριστα καθώς και στις δύο περιπτώσεις οι έφηβοι κάνουν ένα
νέο ξεκίνημα στη ζωή τους.
Η απομάκρυνση των παιδιών από το πατρικό σπίτι είτε για σπουδές είτε για δουλειά
σηματοδοτεί το τέλος μια εποχής και την αρχή μιας άλλης. Τι γίνεται όμως με τους
γονείς που μένουν πίσω; Τι συναισθήματα δημιουργούνται με την αποχώρηση των
παιδιών από το σπίτι; Η κατάσταση αλλάζει ριζικά και είναι φυσικό να δημιουργεί
αμφίσημα συναισθήματα. Από τη μια μεριά υπάρχουν τα συναισθήματα χαράς,
περηφάνιας και ικανοποίησης για την επιτυχία του παιδιού, από την αντίπερα όχθη
όμως ίσως αρχίζουν να εμφανίζονται συναισθήματα θλίψης, στενοχώριας ή ένα
αίσθημα κενού και νοσταλγίας για την επικείμενη αλλαγή στην οικογένεια.
Η παραπάνω κατάσταση ερευνήθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1970, έγινε
γνωστή με την ονομασία ΄΄το σύνδρομο της άδειας φωλιάς΄΄ και περιγράφει
συναισθήματα θλίψης και στενοχώριας που βιώνουν οι γονείς όταν τα παιδιά τους
ενηλικιώνονται και φεύγουν από το σπίτι για σπουδές, εύρεση εργασίας ή τη
δημιουργία δικής τους οικογένειας. Ανάμεσα στα συμπτώματα του συνδρόμου είναι
το αίσθημα της θλίψης και της ματαίωσης, το συχνό και ξαφνικό κλάμα και η
παραμονή στο δωμάτιο του παιδιού για μεγάλη χρονική διάρκεια. Αυτό συμβαίνει,
διότι ο γονέας με αυτό τον τρόπο νιώθει ότι το παιδί του είναι ακόμα κοντά του ακόμα
και αν απουσιάζει από το σπίτι. Όλα τα παραπάνω είναι φυσιολογικές αντιδράσεις σε
μια κατάσταση που έχει αλλάξει, όταν όμως γίνουν υπερβολικές, διαρκούν για
μεγάλο χρονικό διάστημα και οι γονείς νιώθουν ότι δεν μπορούν να χειριστούν πλέον
την καθημερινότητα τους τότε κρίνεται απαραίτητη η επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής
υγείας.
Οι έρευνες σχετικά με το σύνδρομο της άδειας φωλιάς αναφέρουν πως οι γυναίκες
είναι πιθανότερο να επηρεαστούν ψυχολογικά περισσότερο από τους άντρες όταν τα
παιδιά φεύγουν από το πατρικό σπίτι. Ακόμα, οι εργαζόμενες μητέρες βιώνουν το
σύνδρομο σε μικρότερο βαθμό από τις μη εργαζόμενες καθώς η καθημερινή
εργασιακή απασχόληση βοηθά να μειώνονται τα αισθήματα κενού από την απουσία
του παιδιού από το σπίτι.
Η εμφάνιση του συνδρόμου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σχέση που έχουν
δημιουργήσει οι δυο γονείς όλα αυτά τα χρόνια της ανατροφής του παιδιού τους. Εάν
οι γονείς πέρασαν μια ζωή αφιερωμένη στα παιδιά τους, χωρίς άλλα ενδιαφέροντα
και ασχολίες, παραγκωνίζοντας τη μεταξύ τους σχέση, τότε είναι πολύ πιθανόν να
έρθουν αντιμέτωποι με το αίσθημα της απώλειας, την έλλειψη στόχων και την
απογοήτευση. Σε αρκετές περιπτώσεις οι γονείς νιώθουν ότι έφτασε το τέλος μιας
εποχής όπου είχαν έναν σκοπό και ένιωθαν χρήσιμοι και απαραίτητοι. Από την άλλη
πλευρά, αν οι γονείς παράλληλα με την ανατροφή των παιδιών τους φρόντισαν να
διατηρούν αλλά και να εξελίσσουν τη σχέση τους τότε η περίοδος που τα παιδιά
φύγουν από το σπίτι μπορεί να γίνει το έναυσμα για ένα νέο ξεκίνημα και για αυτούς.
Η σχέση τους είναι πιθανόν να αναζωογονηθεί και δίνεται μια ευκαιρία και στους δύο
για περισσότερη ελευθερία έτσι ώστε να πετύχουν στόχους που έβαλαν στην άκρη
όλα αυτά τα χρόνια, να ταξιδέψουν και να ξαναγνωρίσουν ο ένας τον άλλον.
Συμβουλές για την περίοδο που φεύγουν τα παιδιά από το σπίτι.
Συζητήστε με τον σύντροφό σας και μιλήστε για τα συναισθήματα που
βιώνετε σχετικά με την απουσία του παιδιού. Μοιραστείτε τις σκέψεις σας.
Είναι πολύ πιθανόν να σκέφτεστε και οι δύο τα ίδια πράγματα και απλώς να
φοβάστε να τα εκφράσετε.
Δώστε χρόνο στον εαυτό σας να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση.
Επιτρέψτε στον εαυτό σας να βιώσει όλα τα συναισθήματα που έρχονται στην
επιφάνεια και προσπαθήστε να καταλάβετε τι είναι ακριβώς αυτό που
αισθάνεστε, πότε και για ποιο λόγο.
Διατηρήστε μια επικοινωνία με το παιδί σας έτσι ώστε να μαθαίνετε τα νέα του
χωρίς να είστε φορτικοί και πιεστικοί.
Προγραμματίστε ανταλλαγή επισκέψεων έτσι ώστε να νιώθετε κοντά του και
ορίστε μαζί του τις ημερομηνίες που θα βρίσκεστε.
Ξεκινήστε ένα χόμπι για να γεμίσετε τον χρόνο σας. Ένα καινούργιο άθλημα,
μια ξένη γλώσσα, η ζωγραφική μπορούν να γεμίσουν δημιουργικά το χρόνο
σας.
Οργανώστε πράγματα μαζί με τον σύντροφό σας. Μια εκδρομή, ένα χόμπι
που μπορείτε να κάνετε μαζί, περισσότερες βραδινές εξόδους αλλά και
περιπάτους.
Κλείνοντας είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η εποχή που ζούμε
χαρακτηρίζεται από μια έκρηξη ανακαλύψεων στον τομέα της επικοινωνίας. Η
τηλεφωνική επικοινωνία, τα ηλεκτρονικά μηνύματα, η επικοινωνία μέσω
βίντεο-κλήσεων και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο έχουν συμβάλει σε μεγάλο
βαθμό στο μηδενισμό των αποστάσεων και απαλύνουν τον πόνο του
αποχωρισμού από τα αγαπημένα πρόσωπα. Με τον τρόπο αυτό οι γονείς
έχουν την ευκαιρία να νιώθουν πιο κοντά στα παιδιά τους διατηρώντας μια
συχνή επικοινωνία μαζί τους.
Ο αποχωρισμός των παιδιών από το σπίτι σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα για
όλη την οικογένεια και είναι πιθανό να φέρνει μαζί του χαρά και ικανοποίηση
αλλά και ψυχικό πόνο και αισθήματα απώλειας. Σε κάθε περίπτωση αν
νιώθετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε τα νέα αυτά συναισθήματα, μη
διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.
Κανένα Σχόλιο